Wyciszmy polskie szkoły

Do końca października 2022 r. można składać wnioski o fundusze na modernizację infrastruktury oświatowej w ramach programu „Inwestycje w oświacie”. Fundusze te są dostępne dla szkół niebędących jednostkami sektora finansów publicznych. Ministerstwo Edukacji i Nauki przeznaczyło na ten cel 100 mln złotych. Jednak to nie wszystko. Dostępne są także inne możliwości pozyskania funduszy na remonty szkół, w tym na ich modernizacje akustyczne. Trzeba tylko wiedzieć, gdzie szukać.

Poradnik finansowy dla szkół

Ogromna liczba szkół wciąż wymaga remontów i wprowadzenia obowiązujących standardów akustycznych, a pozyskanie funduszy na te cele, nie jest łatwe. Marka Rockfon stworzyła dla szkół poradnik finansowy, w którym prezentuje 10 możliwości pozyskania środków na modernizacje. Są wśród nich fundusze dostępne w MEiN, fundusze unijne, a także możliwości współpracy z radnymi czy przedsiębiorcami.

Bezpłatne pomiary akustyki

Aby usprawnić ten proces dyrektorzy mogą zgłosić swoje szkoły do akcji (https://www.rockfon.pl/kampanie/wyciszenie-szkoly), w ramach której eksperci Rockfon bezpłatnie wykonają w wybranych szkołach pomiary akustyczne i przygotują dedykowane, profesjonalne rekomendacje rozwiązań akustycznych. Dokument ten może stanowić istotny element w procesie ubiegania się o środki finansowe na remont.

Dyrektorzy i nauczyciele zazwyczaj nie wiedzą, jaki poziom hałasu występuje w ich szkole. Przeprowadzenie badań akustycznych jest bowiem wydatkiem, na który nie mogą sobie pozwolić. Odczuwają natomiast, że hałas jest uciążliwy i utrudnia im pracę. Jak mówi Ks. Jerzy Babiak, dyrektor Zespołu Szkół Salezjańskich DON BOSCO we Wrocławiu: „Gołym uchem było słychać, że jest za głośno. Uważaliśmy, że wyciszenie przestrzeni jest konieczne, bo hałasu jest bardzo dużo i na zewnątrz, i w domach. Nasze uszy są nim rozdrażnione. Najistotniejszym czynnikiem było dla nas zadbanie o uczniów z nadwrażliwością słuchową, wymagających edukacji specjalnej”.

Jak głośno jest w szkole?

Tymczasem wg danych zebranych w Polsce, najgłośniejszym miejscem w każdej szkole są korytarze. Podczas przerw poziom hałasu sięga tu 66–98 dB. Nieco ciszej jest podczaslekcji w klasach – od 53 do 75 dB[1]. Tymczasem rekomendowaną, maksymalną wartością natężenia dźwięku w sali lekcyjnej jest poziom 35 dB, a gdy uczy się w niej osoba niedosłysząca – 30 dB[2]. Warto dodać, że ze względu na różnice w anatomii ucha, dzieci i nastolatki mają większą wrażliwość na hałas niż dorośli.

Nauka wymaga ciszy

Klasa jest jednym z najważniejszych pomieszczeń w szkole, a panujący w niej hałas ma największy negatywny wpływ na uczniów i nauczycieli. Jest nie tylko niebezpieczny dla słuchu, ale także zmniejsza zdolność do skupienia się na nauce oraz zwiększa irytację i drażliwość. Skutkuje też chorobami narządu mowy u nauczycieli, którzy muszą podnosić głos, aby przekazać uczniom wiedzę. W hałaśliwej sali dzieci nie do końca rozumieją, co mówią nauczyciele, gorzej przetwarzają usłyszane informacje, mają problemy z nauką czytania i pisania, rozwiązywaniem zadań matematycznych, gorszą pamięć. Nie przyswajają wiedzy tak skutecznie jakby mogły, gdyby panowały w niej zdrowe warunki akustyczne.

Wykonanie adaptacji akustycznej w sali lekcyjnej umożliwia obniżenie hałasu w tle i poprawę zrozumiałości mowy. Nauczyciele i uczniowie, nawet ci siedzący w ostatnich ławkach, mogą wówczas mówić swoim naturalnym głosem i są doskonale słyszani. To z kolei pozytywnie wpływa na szybkość i jakość uczenia się i przekazywania informacji. Praca grupowa i kreatywne myślenie są wówczas bardziej efektywne.

Wysoki poziom hałasu w budynkach szkolnych to problem nie tylko polskich, ale też europejskich szkół. Po wielu badaniach, które wykazały, że duży odsetek dzieci w Europie podlega długotrwałemu narażeniu na hałas, stworzono Europejski Plan Działań na rzecz Środowiska i Zdrowia Dziecka. Wśród metod zapobiegania urazom akustycznym wskazano w nim właśnie redukcję hałasu w szkołach poprzez systematyczne mierzenie go oraz wykonywanie adaptacji akustycznych[1].

[1] Kolawa S, Hadryś D. Hałas jako czynnik środowiska pracy nauczyciela. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach, 2016.

[2] Sułkowski WJ. Uszkodzenia słuchu spowodowane hałasem u dzieci i młodzieży: przyczyny i prewencja. Medycyna Pracy, 2009;

[3] https://www.journalofhearingscience.com/NOISE-INDUCED-HEARING-LOSS-IN-CHILDREN-AND-ADOLESCENTS-A-REVIEW,124858,0,2.html