Droga do nowoczesnej, dobrej architektury

27 czerwca 2023

Zapraszamy na wywiad z arch. Pawłem Tiepłowem z Pracowni Projektowej Paweł Tiepłow, głównym projektantem Centrum Aktywizacji i Integracji Społecznej w Grodzisku Mazowieckim. Rozmowa dotyczy architektury obiektu i specjalnych rozwiązań akustycznych zastosowanych w hali widowiskowo-sportowej.

Architekt Paweł Tiepłow

Rockfon: W Grodzisku Mazowieckim koło Warszawy, we wrześniu 2022 roku, oddano do użytku nowoczesną halę widowiskowo-sportową wraz z obserwatorium astronomicznym. Jaka była główna koncepcja Pana zespołu projektowego przy tej wielofunkcyjnej budowli? 

Paweł Tiepłow: Elegancja, prostota, dopracowany detal, wykorzystanie osiągnięć w zakresie materiałów i konstrukcji, wreszcie autorskie pomysły tworzą drogę do nowoczesnej, dobrej architektury. I te zasady prowadziły projektantów w wyborze rozwiązań, konsekwentnie od etapu pracy konkursowej, poprzez projekt budowlany, wykonawczy aż do realizacji.

Czy może Pan opisać charakterystyczne elementy budynku Centrum? 

Paweł Tiepłow: Obiekt składa się z prostopadłościennych brył: głównej hali sportowo-widowiskowej, trybun oraz sal „wiszących”, a także intrygujących, wystających „szuflad”. Dopełnianiem jest wieża z obserwatorium astronomicznym i tarasem widokowym, z którego można podziwiać panoramę Grodziska Mazowieckiego. Wszystkie elewacje, ich szerokość i wysokość, płaszczyzny szklane, wystające i cofnięte bryły – są podporządkowane modułowości. Elewacje oraz fasady szklane są idealnie w jednej płaszczyźnie. 

Jakie potrzeby spełnia Centrum?

Paweł Tiepłow: Jest to obiekt służący szerokim potrzebom mieszkańców Grodziska i okolic, zapewniający różnym grupom wiekowym i społecznym możliwość skorzystania z szerokiej oferty atrakcji. Współpraca z inwestorem, czyli  gminą Grodzisk Mazowiecki, pozwoliła na stworzenie obiektu o wielu możliwościach, dostosowanego do potrzeb lokalnej społeczności, ale pozwalającego również na obsługę dużych imprez. Rozwiązania funkcjonalne i rozmieszczenie pomieszczeń dają możliwości ich połączenia i jednoczesnego użytkowania lub wydzielenia części obiektu, z niezależnymi wejściami dla różnych użytkowników i wydarzeń, w zależności od aktualnych potrzeb.

Co wyróżnia ten obiekt na tle innych tego typu hal widowiskowo-sportowych? 

Paweł Tiepłow: Oprócz wspomnianej powyżej prostej, lecz spektakularnej architektury, tym co wyróżnia obiekt jest jego wielofunkcyjność.  Może on pełnić funkcje sportowe w szerokim zakresie: zarówno dla uczniów sąsiadującej szkoły, jako baza treningowa dla klubów sportowych oraz miejsce rozgrywek i widowisk sportowych. Oprócz tego pełni funkcje widowiskowe, koncertowe w różnej skali i formie, funkcje edukacyjne, kulturalne, oświatowe i rozrywkowe. Wszystkie zaprojektowane sale, pomieszczenia, hole wejściowe czy nawet pomieszczenia techniczne zapewniają możliwość różnorakiego i różnorodnego aranżowania, uformowania przestrzeni. 

W jakim stopniu udało się Państwu zadbać o akustykę miejsca? Różne funkcje, a przede wszystkim duże imprezy muzyczne wymagają rozwiązań specjalnie dostosowanych do tego typu wydarzeń i komfortu publiczności? 

Paweł Tiepłow: Zaprojektowana hala sportowo-widowiskowa przeznaczona jest do organizacji wydarzeń sportowych w postaci zawodów z różnych dyscyplin, w tym gier zespołowych jak siatkówka, koszykówka czy piłka ręczna oraz realizacji wydarzeń o charakterze artystycznym, np.: koncertów muzyki rozrywkowej, kabaretonów, sympozjów, spotkań, konferencji, dyskotek. Zgodnie z zaleceniami przyjęto odpowiednie parametry akustyczne dla tego typu wnętrz. Dla sali wypełnionej widownią przyjęto czasu pogłosu w zakresie częstotliwości od 250Hz do 4kHz RT60 = 2,5s z dopuszczalnym marginesem tolerancji +20%/-50%, dla częstotliwości poniżej 250Hz dopuszcza się większy margines tolerancji. Krzywa czasu pogłosu powinna być równomiernie opadająca.

Jak pogodzić funkcje typowo sportowe, które wymagają chociażby odpowiedniej nawierzchni, z funkcją dobrego odbioru muzyki granej na żywo? 

Paweł Tiepłow: Znaczna kubatura hali oraz typowe wykończenie sportowe - "twarde materiały" typu parkiet, ściany, nie sprzyjają uzyskaniu właściwego środowiska akustycznego i komfortowego odbioru dźwięku  np. w przypadku koncertów. Dlatego przy aranżacji wnętrza hali założono wykorzystanie szeregu systemowych rozwiązań akustycznych: sufitów, paneli ściennych, "miękkich" materiałów w postaci kotar czy chociażby tapicerowanych siedzisk na trybunach. Docelowo akustykę kształtować można będzie również poprzez doraźne ustroje akustyczne, kształtujące przestrzeń pod potrzeby konkretnych wydarzeń artystycznych. 

Czy można powiedzieć, że akustyka była ważną częścią tego projektu?

Paweł Tiepłow: W tego typu obiektach akustyka jest bardzo istotna, a szeroki zakres wykorzystania hali powoduje konieczność dostosowania jej do różnych wymagań i oczekiwań odbiorców. Poprawna akustyka w obiekcie umożliwia komunikację pomiędzy użytkownikami, chroni przed nadmiernym i niekontrolowanym hałasem, umożliwia właściwe działanie instalacji bezpieczeństwa, np. zainstalowanego w obiekcie DSO dźwiękowego systemu ostrzegawczego, w szczególności poprzez zapewnienie właściwych współczynników zrozumiałości mowy.

Jakie rozwiązania akustyczne wybrali Państwo do tej realizacji i dlaczego?

Paweł Tiepłow: W głównej hali sportowej zastosowano wyspy sufitowe Rockfon® Eclipse™, które spełniają najważniejsze wymagania akustyczne, estetyczne i użytkowe. Możliwość zachowania odpowiedniej odległości pomiędzy elementami, pozytywnie wpłynęła na akustykę obiektu. Poza tym dzięki odstępom możliwy jest swobodny przepływ powietrza powyżej sufitu, co ograniczyło konieczność zastosowania tam wentylacji, czy też osobnych czujek pożarowych. Jednocześnie ze względu na położenie sufitu wysoko pod stropem, ponad siatkami zabezpieczającymi instalacje i urządzenia nie było wymagań co do klasy odporności wysp na uderzenia. W pozostałych pomieszczeniach zastosowano sufity panelowe z płyt 60x60cm: Rockfon Blanka®, Rockfon® Tropic™ i Rockfon® Artic™ z krawędzią widoczną lub ukrytą w zależności od wymagań estetycznych danych pomieszczeń. 

Czy podczas projektowania konsultowali Państwo np. z akustykiem, aby w pełni dostosować konkretne przestrzenie do ich funkcji i stworzenia optymalnych warunków dźwiękowych? 

Paweł Tiepłow: Na etapie projektowania wykonywane były opracowania i obliczenia akustyczne mające na celu określenie wytycznych dla projektu aranżacji wnętrz. W oparciu o nie, jak również o własne doświadczenia, dobierane były materiały akustyczne w poszczególnych pomieszczeniach. 

Czy projektując obiekt zwracali Państwo uwagę na komfort, zdrowie i bezpieczeństwo pracowników i użytkowników Centrum? 

Paweł Tiepłow: Obiekt jest przyjazny dla użytkowników i pracowników i składa się na to szereg rozwiązań projektowych. Czytelny układ komunikacji w obiekcie, brak barier architektonicznych, bezpieczne materiały wykończeniowe, instalacje bezpieczeństwa pożarowego (SSP, DSO), możliwość podziału obiektu na strefy z różnym dostępem dla użytkowników, czy np. stworzenie skrzydła administracyjno-biurowego, wydzielonego od pozostałej części obiektu. Staraliśmy się zadbać o wszystkie grupy odbiorców tego obiektu. 

W jakim stopniu zespół projektowy brał pod uwagę zasady zrównoważonego rozwoju? Jakie elementy powodują, że obiekt jest energooszczędny w użytkowaniu i utrzymaniu dla gminy Grodzisk Mazowiecki? 

Paweł Tiepłow: Obiekt od samego początku był projektowany jako energooszczędny. Zastosowano system grzewczo-chłodniczy oparty na 3 powietrznych pompach ciepła, zasilanych z instalacji fotowoltaicznej z załączaniem kotła grzewczego jako źródła wspomagającego pompy ciepła. W zależności od wartości temperatury zewnętrznej (tzw. temperatury punktu biwalentnego) jest ustalane zapotrzebowanie obiegów grzewczych na ciepło. Zastosowano także wentylację z odzyskiem ciepła, przegrody budowlane o podwyższonych współczynnikach izolacyjności, ale też odpowiednio zaprojektowane przeszklenia i sufit Rockfon Blanka® z idealnie białą powierzchnią o wysokich współczynnikach odbicia i rozproszenia światła, zapewniające właściwe doświetlenie światłem naturalnym.