Wpływ koloru i faktur na naukę i samopoczucie uczniów i studentów

Jak wykorzystać kolor do tworzenia stymulujących przestrzeni do nauki

W sali lekcyjnej uczniowie często koncentrują się na jej różnych obszarach w różnych porach dnia. Zastanów się, jakie kolory sprawdzają się w poszczególnych miejscach:

• Czerwony: Wykorzystaj kolor czerwony w miejscach, w których wymagane jest skupienie, ponieważ ten kolor stymuluje koncentrację.
• Żółty i różowy: Używaj tych kolorów w przestrzeniach, aby pobudzać kreatywność i zachęcać do eksplorowania nowych pomysłów.
• Pomarańczowy: Kolor pomarańczowy zachęca do otwartości i może mieć korzystny wpływ w miejscach, w których nauka wymaga aktywnej rozmowy lub współpracy.
• Niebieski i biały: Te kolory działają uspokajająco, ale mogą sprawdzać się w miejscach sprzyjających przemyśleniom i pracy w skupieniu.
• Zielony: Zieleń uspokaja, więc doskonale sprawdza się w przestrzeniach, w których liczy się równowaga i zadowolenie.

Kolor a specjalne potrzeby związane z edukacją

Każdy uczeń uczy się w inny sposób – zapewnienie wszystkim możliwie najlepszego wsparcia w środowisku do nauki może poprawiać związane z nią doświadczenia. W przypadku uczniów o specjalnych potrzebach w zakresie edukacji korzystne może być wykorzystanie najmniej ograniczającego środowiska, w których liczba niepotrzebnych obiektów jest ograniczona, więc nie zakłócają one procesu nauczania.^[3]

Niektórzy uczniowie, na przykład ci z ADHD i spektrum autyzmu, są bardziej wrażliwi na zestawienia kolorystyczne wykorzystane w środowisku do nauczania. Badania wykazały, że niektóre kolory mogą mieć ogromny wpływ na reakcje sensoryczne i zdolności przetwarzania bodźców wzrokowych.^[4]

U niektórych ekspozycja na kolor czerwony powoduje wzrost tętna i ciśnienia krwi.^[4] Z drugiej strony kolor niebieski ma pozytywny wpływ na środowisko nauki, ponieważ pomaga obniżyć tętno i temperaturę ciała.^[4]

Nadmierna stymulacja poprzez wykorzystanie koloru może doprowadzić u niektórych dzieci do przeciążenia sensorycznego, przez co nie mogą skupić się podczas przebywania w sali lekcyjnej, co ogranicza skuteczność nauki. Taka reakcja jest bardziej intensywna u osób z zaburzeniami przetwarzania bodźców zmysłowych.

Wrażliwość międzykulturowa a wykorzystanie kolorów w salach lekcyjnych

Kolejnym czynnikiem wartym uwzględnienia podczas doboru kolorów do sal lekcyjnych. Projektanci muszą wziąć pod uwagę to, w jaki sposób kultura wpływa na sposób, w jaki ludzie reagują na różne kolory; warto zadbać o to, aby wszyscy uczniowie czuli się uwzględnieni i szanowani.

Badania wskazują na przykład, że w zachodnich społeczeństwach kolor czerwony jest często kojarzony z podekscytowaniem lub pośpiechem.^[5] Z kolei w Indiach jest związany z czystością, a w Ameryce Łacińskiej w połączeniu z bielą symbolizuje chrześcijaństwo. Na Bliskim Wschodzie służy do wyrażania ostrzeżenia lub informowania o niebezpieczeństwie, a w Chinach jest kolorem szczęścia i radości.

Na Zachodzie kolor niebieski przeważnie wzbudza zaufanie i poczucie bezpieczeństwa, a w kulturach Wschodu symbolizuje nieśmiertelność i duchowość.^[6] W Ameryce Łacińskiej jest związany z żałobą.^[6]

Podczas tworzenia środowiska do nauki mającego wzbudzać zaangażowanie warto uwzględnić kultury, z których wywodzą się uczniowie.

Wpływ faktur na naukę

Faktury wpływają na emocje, zdolności poznawcze i percepcję uczniów. Jednak reakcja na różne faktury to bardzo osobista kwestia. Oznacza to, że niektóre faktury mogą przywołać wspomnienia wcześniejszych doświadczeń. W innych przypadkach, zwłaszcza u dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych, nowe i nieznane faktury mogą wywołać negatywną reakcję.

Chodzi nie tylko o wykorzystanie jednej faktury, ale określenie, jak kilka różnych faktur sprawdzi się w danej przestrzeni.

Oto kilka wniosków dotyczących faktur w środowiskach edukacyjnych^[7]:

• Zestawienie ze sobą kontrastujących faktur wzbudza zainteresowanie.
• Metal daje wrażenie zimna i izolacji.
• Miękkie dywany lub inne elementy, które można dotknąć, tworzą przyjazną, komfortową i ciepłą atmosferę.
• Błyszczące powierzchnie, takie jak jedwab i złoto kojarzą się z jasnością i czystością.
• Drewno, kamień i miękkie, puszyste elementy są związane z przyrodą i zachęcają, aby wejść do pomieszczenia.
• Gładkie powierzchnie, takie jak blat biurka, zwykle poprawiają koncentrację i kojarzą się z niezapisaną tablicą.

Przedmioty o różnej fakturze można dotknąć. Ale ponadto faktury są postrzegane jako wzory 2D i 3D, gdzie te drugie dają wrażenie głębi.

• Krople deszczu
• Liście
• Płatki
• Łuski
• Spękana ziemia
• Kształty geometryczne
• Krzywe
• Materiały organiczne
• Kamień
• Struktura drewna

Te elementy można wykorzystać w projektach ścian, meblach, salach lekcyjnych i projektach realizowanych przez dzieci.

Tworzenie uniwersalnej przestrzeni edukacyjnych

Podczas tworzenia inkluzywnych przestrzeni edukacyjnych konieczne jest uwzględnienie różnych czynników, takich jak specjalne potrzeby edukacyjne uczniów, ich pochodzenie kulturowe, wiek, zdolności przetwarzania bodźców oraz sposób, w jaki odbywa się nauczanie. Wzięcie pod uwagę tych elementów pozwala zagwarantować wszystkim uczniom porównywalne możliwości w zakresie nauki w komfortowym i stymulującym środowisku:

• Przestrzenie do nauki w ciszy, np. czytania, powinny zawierać wygodne wyposażenie, np. miękkie fotele, i zawierać kolor zielony.
• Gładkie blaty biurek zachęcają do korzystania z nich i pomagają się skoncentrować, więc stanowią ważne narzędzie podczas robienia notatek. Aby zachęcić użytkowników przestrzeni do dyskusji, warto wykorzystać w niej kolor pomarańczowy.
• Umieszczenie czerwonych elementów w pobliżu osoby prowadzącej zajęcia zwraca uwagę, ale należy ograniczyć liczbę faktur w tym obszarze, ponieważ mogą one działać rozpraszająco. W przypadku nauki opartej na instrukcjach biała tablica suchościeralna sprawdza się lepiej niż tablica korkowa, ponieważ jest bardziej prosta i mniej rozpraszająca.

Dogłębne zrozumienie psychologii nauczania oraz tego, jak kolory i faktury pozwalają sprawić, aby proces przyswajania wiedzy był bardziej skuteczny i w niektórych przypadkach bardziej przyjemny.